Cách phân biệt đồ gốm và đồ sứ chi tiết nhất.
Đồ vật bằng gốm sứ xuất hiện và trở nên quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày. Trên thực tế, gốm và sứ là những đồ vật khác nhau. Vậy cách như thế nào để phân biệt đồ gốm và đồ sứ? IN LOGO sẽ cùng bạn tìm hiểu từ tổng quan đến chi tiết qua bài chia sẻ sau đây.
1. Đồ gốm là gì?
Chất liệu gốm là chất liệu vật dụng được sử dụng hàng ngày hoặc dùng để xây dựng nhà cửa, công trình dinh thự đồ sộ ngày xưa. Từ thời xa xưa, đồ gốm đã được biết đến và sử dụng phổ biến (hơn 25.000 năm) kể từ khi con người phát minh ra lửa. Sau quá trình di cư từ hang núi, hốc đá ra dựng nhà, định cư bên ngoài. Có hai cách làm gốm: truyền thống (cổ điển) và gốm không nung.
Cấu trúc của đồ gốm là gì?
Gốm được tạo ra bằng cách sử dụng hỗn hợp đất sét, bột đất và nước, qua quá trình nhào trộn, tạo thành các hình dạng mong muốn. Sau khi tạo hình, chúng được đưa vào lò nung ở nhiệt độ cao. Để vật liệu có khả năng chống thấm và trang trí, người ta thường phủ một lớp giống như lớp bảo vệ bên ngoài gọi là men.
Quá trình hình thành vật liệu gốm bao gồm các giai đoạn sau:
_ Chọn đất làm nguyên liệu: Đất sét được sử dụng làm nguồn nguyên liệu chính trong quá trình làm gốm. Sau quá trình chọn lọc, đất được lọc sạch đá, sỏi, rác… đem phơi khô tạo thành những khối hình chữ nhật để thuận tiện cho quá trình tạo hình tiếp theo.
_ Tạo hình: Dựa trên mẫu có sẵn, đất được cho vào khuôn để nhào nặn, xoay hoặc nén để tạo hình cho vật thể.
_ Sấy thành phẩm: Sau quá trình tạo hình, sản phẩm được phơi khô tự nhiên trong bóng râm trước khi đưa vào lò nung để tạo thành sản phẩm hoàn chỉnh.
_ Tiến hành nung: nhiệt độ nung khoảng 900 độ đến 1.300 độ C trong thời gian từ 20 đến 30 giờ. Sau đó, nhiệt độ giảm dần theo thời gian.
_ Lựa chọn sản phẩm sau nung đạt yêu cầu: sau khi được nung ở nhiệt độ cao, thành phẩm được lựa chọn. Loại bỏ những thành phẩm có chi tiết bị nứt, vỡ, cong, vênh. Sau quá trình chọn lọc khắt khe, thành phẩm mới được đưa vào sử dụng, đây cũng chính là lý do khiến tỷ lệ phế phẩm cao hơn so với các sản phẩm thông thường.
2. Đồ sứ là gì?
Sứ là vật liệu gốm được làm bằng cách nung nguyên liệu thô (đất sét ở dạng cao lanh) đến nhiệt độ cao khoảng 1.200 độ đến 1.400 độ C (khoảng 2.192 đến 2552 độ F). Do đó, sứ dẻo dai, sáng mịn nhờ quá trình hình thành khoáng chất từ cao lanh, đất sét nung chảy ở nhiệt độ cao.
Quy trình sản xuất sứ
_ Lựa chọn nguyên liệu và xử lý : nguyên liệu chính là đất sét, loại đất sét được lựa chọn có độ dẻo tương đối, độ co ngót nhất định và khả năng chống cháy cao. Tùy từng loại sứ khác nhau mà tỷ lệ lựa chọn và phối trộn cũng khác nhau. Sau đó là công đoạn loại bỏ tạp chất để đảm bảo độ mịn, trắng và sáng tốt nhất.
_ Tạo hình: công đoạn quan trọng quyết định hình dáng của sản phẩm sứ cuối cùng. Người ta thường sử dụng bàn xoay, khuôn in và bàn tay khéo léo của người nghệ nhân để tạo ra những vật phẩm theo ý muốn. Sau đó chúng được thu thập và phơi khô tự nhiên dưới ánh nắng mặt trời.
_ Trang trí, chọn hoa văn: công đoạn quyết định tính thẩm mỹ, sự độc đáo và sáng tạo của người nghệ nhân, từ đó mang đến những sản phẩm sứ tinh tế, nghệ thuật.
_ Men: lớp trang trí, bảo vệ, chống thấm giúp tạo hình cho vật liệu sứ mới hình thành. Tùy theo sản phẩm sứ, kích thước mà lớp men cũng có sự khác biệt.
_ Nung thành phẩm: là công đoạn cuối cùng trong quy trình sản xuất sứ, người ta thường sử dụng lò nung ở nhiệt độ tương đương 1.280 đến 1.350 độ C. Nguyên liệu đốt nóng chủ yếu được sử dụng là củi, gỗ, than,… để nung.
_ Sứ được dùng trong nhà bếp, đồ trang trí, vật dụng hàng ngày, gạch ngói và những sản phẩm quen thuộc hàng ngày. Hiện nay, sứ còn được dùng trong nha khoa, răng sứ thẩm mỹ.
>>> Hãy đến với In Logo để trải nghiệm dòng gốm sứ bình dân đến cao cấp qua những bộ ấm chén sứ, bộ trà, đĩa sứ, quà tặng độc đáo nhất. Cùng tham khảo in ấn trang trí lên đồ sứ tại In Logo để chiêm ngưỡng nét độc đáo của chất liệu này, và chọn cho mình một sản phẩm hay bộ quà tặng ưng ý nhé!
3. Phân biệt gốm và sứ?
Về bản chất, quá trình sản xuất đồ sứ hay gốm có những vật liệu tương tự nhau. Nhưng trên thực tế, các sản phẩm gốm sứ được tạo ra lại có những đặc điểm hoàn toàn khác. Để phân biệt gốm và sứ một cách chi tiết nhất, hãy làm theo các tiêu chí cơ bản sau:
_ Nhiệt độ nung trong lò của sản phẩm: điểm khác biệt cơ bản đầu tiên để nhận biết gốm và sứ. Thông thường gốm được nung ở nhiệt độ thấp hơn khoảng 900 đến 1.300 độ C, còn sứ nung ở nhiệt độ 1.280 đến 1.350 độ C nên thành phẩm cũng có những đặc tính khác nhau.
_ Độ bền, độ cứng: cùng một quy trình sản xuất, nung ở nhiệt độ thấp hơn nên gốm thường không có độ cứng cao bằng sứ và kết cấu giòn hơn. Ngược lại, được hình thành thông qua quá trình nung ở nhiệt độ cao hơn, sứ có cấu trúc chắc chắn và bền hơn.
_ Khả năng giữ nhiệt, chịu nhiệt: cũng do quá trình nung, sản xuất ở nhiệt độ cao hơn nên khả năng chịu và giữ nhiệt của sứ cũng cao hơn gốm. Có thể kiểm chứng điều này đơn giản bằng ví dụ: cho bát sứ, sứ vào lò vi sóng thì bát sứ sẽ có vết nứt, rạn trong khi bát sứ vẫn bình thường và không có dấu hiệu tương tự.
_ Khả năng chống thấm nước: chất liệu gốm sứ thường dễ bị thấm nước nên rất dễ bị mục, nát. Trong khi ở các sản phẩm sứ mức độ chống nước cao nhờ lớp men sứ cuối cùng.
_ Lớp men: lớp men trong gốm có tác dụng bảo vệ, tăng tuổi thọ và độ bền cho sản phẩm. Trong khi với đồ sứ, lớp men bóng là lớp trang trí, giúp bảo vệ và tạo độ bóng riêng cho từng món đồ.
_ Độ trong: nhờ được lựa chọn nguyên liệu kỹ càng ngay từ khâu đầu tiên nên sứ có độ tinh khiết và trong suốt vượt trội so với gốm sứ. Nó cũng là nơi dễ dàng nhất để xác định.
_ Giá thành sản phẩm: sự khác biệt về quy trình sản xuất, công đoạn gia công, độ bền của thành phẩm nên gốm thường rẻ hơn sứ. Tùy theo sản phẩm, độ tinh xảo và nhu cầu sử dụng mà người dùng cũng có nhiều sự lựa chọn khác nhau.
Trên thực tế, đặc điểm dễ phân biệt nhất giữa gốm và sứ, người ta thường sử dụng các phương pháp khác nhau, nhưng độ truyền quang là một tính chất dễ sử dụng và phổ biến, sứ luôn có độ truyền quang tốt hơn gốm. với gốm phụ thuộc vào độ tinh khiết của nguyên liệu đầu vào trước khi sản xuất.
Để phân biệt gốm và sứ, bạn chỉ cần đặt sản phẩm trước ánh đèn, ánh sáng chiếu vào, nếu sản phẩm có độ tinh khiết cao thì có nhiều ánh sáng xuyên qua, ngược lại nếu ánh sáng xuyên qua sản phẩm ít hơn. nó thường là gốm sứ.
Ngoài ra, chúng ta cũng có thể phân biệt sản phẩm bằng cách gõ vào, âm thanh có độ ngân dài, vang là đồ sứ, ngược lại, âm thanh ngắn hơn, ít vang hơn là đồ gốm sứ. Một cách khác để nhận biết là cho nước vào sản phẩm, với gốm nước sẽ thấm dần vào chất liệu, còn với sứ sẽ không thấm nước.
+++++
Như vậy là In Logo vừa cùng các bạn tham khảo chi tiết về chất liệu gốm sứ cũng như cách phân biệt gốm sứ, hy vọng chúng ta đã có những lựa chọn chuẩn nhất cho cả 2 dòng sản phẩm này. Hãy theo dõi In Logo để cập nhật những thông tin bài viết mới nhất, đặc biệt công ty chúng tôi nhận dịch vụ in trang trí lên đồ gốm sứ đa dạng các loại sản phẩm như ly cốc sứ, dĩa sứ kỷ niệm, …. tại xưởng in sứ của chúng tôi! Liên hệ số: 090.6700.298
Bài viết cùng chuyên mục
-
Pha cà phê bằng cốc sứ có tốt không?
07-04-2023